Openbaring

Auteur: Ignace d'Hert
Datum: 08-01-2023
Liturgische tijd: Door het jaar
Liturgische jaar: A
Jaar: 2022-2023

“Openbaring des Heren”: zo klinkt het dezer dagen in de oosters orthodoxe kerk. Het klinkt veel plechtiger dan wat wij simpelweg de geboorte van Jezus noemen. En toch is hetzelfde bedoeld. De geboorte van een weerloos, kwetsbaar kind die prins van vrede wordt genoemd. Het klinkt wrang in deze dagen waarin oorlog en vernietiging zoveel levens kapot maken. En toch wordt deze geboorte het feest van de “openbaring” genoemd. Dat blijven we zeggen ook al lijkt het licht van de vrede veraf.

In onze contreien kennen we dit feest beter als het feest van Driekoningen. Met die naam is het ook een feest van volkse vroomheid geworden. Tot op vandaag komen her en der drie koningen met een ster aan de deur een liedje zingen in de hoop een centje op te strijken.

Wanneer we echter de tekst van het evangelie bekijken, dan zien we dat er geen sprake is van drie koningen. Het gaat over wijzen: het kunnen sterrenkundigen zijn of filosofen of iets in die aard. Zij staan model voor alle mensen die zoekend zijn. Zoekend naar de betekenis van hun bestaan. Er wordt niet gezegd dat ze met drie waren. Het zijn er ongetwijfeld veel meer.

Het loont daarom de moeite het verhaal van naderbij te bekijken. Vooral de verschillende reacties op die geboorte is intrigerend. Vooreerst is er koning Herodes. Hij en met hem heel Jeruzalem schiet in paniek. Hogepriesters en Schriftgeleerden worden er bij gehaald. Ze voelen zich bedreigd in hun bevoorrechte posities. Merkwaardig toch hoe een baby een bedreiging betekent voor de mensen die het voor het zeggen hebben. Het is de angst die hen naar de keel grijpt. Maar eigenlijk: je vraagt je toch af wat ze te vrezen hebben. Een onmondige boorling. Een kind van gewone mensen dat paniek veroorzaakt.

Er is ook de reactie van de wijzen. Zij hebben het over een ster die ze hebben gezien en die ze gevolgd zijn. Deze mensen zijn niet bang. Ze komen nochtans uit het Oosten, uit een andere cultuur, een ander geloof. Het zijn mensen die hun comfortzone verlaten hebben. Die hun vertrouwde ideeën durven in vraag stellen. Mensen die zoekende zijn. Die niet de wijsheid en de waarheid in pacht hebben. Het “op weg gaan” typeert hen. En wat ze ontdekken is het meest gewone, alledaagse wat mensen meemaken. Een pasgeboren baby die omringd wordt door zijn ouders. Een kind dat helemaal afhankelijk is van de zorg en de warmte die zij het te bieden hebben. Niets anders. Dit schamele tafereeltje openbaart hen de diepe zin van het leven. Dat mensen zorg dragen voor elkaar, dat ze niemand aan zijn of haar lot over laten. Dàt openbaart hen het licht van de ster. Het licht zegt dat er toekomst is. Voor allen die zoekende zijn naar de zin en betekenis van hun leven.  

De wijzen blijven niet plakken bij dit kindje. Ze hebben ook geen grote boodschap uit te bazuinen. Maar er is iets dat hen geraakt heeft, iets dat ze voorgoed met zich meedragen. En ze gaan langs een andere weg terug naar huis dan ze gekomen waren. We weten niet wat ze bij hun thuiskomst zullen vertellen. Of daar woorden voor zijn. Wat ze hebben meegemaakt is het allergewoonste. En toch. Er is iets heel ingrijpend gebeurd. Het staat in hun hart gegrift. Ze beseffen dat ze de zin van het leven zelf in handen hebben. Wat ze hebben meegemaakt is het gewoonste wat er bestaat. Een kind dat geboren is. Maar dat kind, elk kind, vraagt overgave. Die overgave openbaart de zin van het leven. Want dat is wat gebeurt: de ontdekking van het goddelijke in het menselijke. Niet alleen in Jezus maar in elke geboorte. De geboorte van een kind brengt ons bij het mysterie van het leven. Het raakt ons als een diepe vreugde die tegelijk broos is als het pasgeboren kind.

Misschien staan die wijzen wel model voor een geloofshouding zoals wij die vandaag ervaren. Geloven als een zoektocht. We nemen afscheid van een geloof dat verpakt is in dogma’s en onwankelbare zekerheden. We leren van de wijzen wat belangrijk is, wat het leven een diepere dimensie geeft. Ze keren langs een andere weg naar huis terug. De ontmoeting met een kind dat nog niet kan praten, dat niets is zonder de zorg van zijn ouders, openbaart ons wat ons leven kan verdiepen, en misschien zelfs een nieuwe wending kan geven.

 
Preek van de week

Inschrijving

Indien u iedere week een voorstel van preektekst van een dominicaan of een lekendominicaan wilt ontvangen, vragen wij u om uw inschrijving te bevestigen door te klikken op de link. Wij danken u bij voorbaat voor uw interesse in ons initiatief.

Onze preken

  • Paaszondag

    Paaszondag

    Pasen is hét hoogfeest van het christendom. Jezus van Nazareth is niet in de dood gebleven. Hij is opgewekt ten Read More
  • Paaswake

    Paaswake

    Deze avond is een avond waarop je staat voor een grote keuze. Op het moment dat we overgaan van dood Read More
  • Witte Donderdag

    Witte Donderdag

    De lezingen van vandaag plaatsen ons samenzijn in een continuïteit van bijzondere orde. Drie verhalen en vertrouwde gebaren ballen verleden Read More
  • 1
  • 2