Op een zondag deed een moeder haar uiterste best om haar zoon uit bed te krijgen, zeggende dat het tijd was om naar de Mis te gaan. Geen reactie. Tien minuten later probeert ze het nog eens: ‘Sta op, en ga onmiddellijk naar de kerk!’ ‘Laat me gerust, alsjeblieft! Het is zo slaapverwekkend daar! Waarom zou ik daarheen moeten gaan?’ ‘Om twee redenen, zoonlief. De eerste: je weet dat je ’s zondags naar de Mis moet gaan; de tweede: je bent bisschop van dit bisdom!’ Het lijkt er echter op dat het niet enkel de bisschoppen zijn die niet altijd zin hebben om naar de Mis te gaan op zondagochtend.

We hoorden Jezus zeggen dat hij de geest van waarheid zou zenden aan zijn leerlingen. Hij heeft zeker niet ingeschat welke chaos en verwarring die geest zou veroorzaken. Er is om de waarheid gestreden en oorlog gevoerd. De geest van God zat gewrongen in een koude oorlog die gevoerd binnen het christendom tussen katholieken en protestanten, Orthodoxen en Anglicanen. Ook de  grote monotheïstische godsdiensten – joden, christenen en moslims – droegen elkaar niet bepaald een warm hart toe. Ook zij hebben elkaar de duivel aangedaan en meer dan dat. En het moet gezegd: zelfs de missionering is niet alleen met veel geweld gepaard gegaan, er zijn ook hele culturen gewoon van de kaart geveegd. Zo gaat het inderdaad wanneer men waarheid verstaat als een blok graniet die van boven op onze aarde is neergedonderd.

Magister van de Orde Gerard Timoner OP is uit Rome overgekomen naar Rotterdam, om de feestelijke opheffing van de Nederlandse Orde te bekrachtigen door het decreet tot opheffing van de Nederlandse provincie voor te lezen. Tientallen broeders uit België en Nederland vieren vandaag hun samengaan.

De Nederlandse provincie, die bestond sinds 1515, besloeg tot 1860 de lage landen. In de jaren vijftig en zestig was de Nederlandse provincie de grootste wereldwijd, met zo’n 600 leden. Nu gaan de Nederlandse broeders, 33 in getal, verder als vicariaat van de Belgische provincie.

Later op de dag kozen de Nederlandse broeders een nieuwe vicaris en twee raadsleden. Dat werden René Dinklo OP, die ‘s ochtends nog provinciaal was, en Stefan Mangnus OP en Michael-Dominique Magielse OP.

De provinciaal van België – en nu dus ook Nederland – Philippe Cochinaux OP, bekleedt die functie tot het kapittel van de Belgische provincie, dan inclusief het Nederlandse vicariaat, in december van dit jaar.

Beide lezingen, het evangelie van Johannes en de handelingen van de apostelen, gaan over de eerste stappen van de ontluikende geloofsgemeenschap. Om te beginnen horen we hoe Jezus afscheid neemt van zijn vrienden. “Ik noem u geen dienaars meer, u heb ik vrienden genoemd” (15, 15). Er ligt een grote intimiteit in deze woorden. Een soort levenstestament. Liefde is inderdaad het centrale begrip in zijn afscheidsrede. Daar houdt Jezus aan vast tot het einde. Hij geeft het ook als opdracht mee aan zijn leerlingen. We hebben het dan niet over platoonse liefde, zuiver geestelijk, zonder body, maar om de vele vormen van tastbare liefde. De liefde van mens tot mens, de liefde als inzet voor gerechtigheid in de samenleving, de liefde als levensstijl in onze wereld in volle verandering, de liefde als kleine goedheid in de dagelijkse omgang.

Ik geef eeuwig leven aan mijn schapen…

Bij Johannes 10,22-24 lezen wij dat Jezus deze woorden zegt als Hij in Jeruzalem is, in de tempel en  ze hem vragen of Hij de Messias is…

“Als u de Messias bent, zeg het ons dan ronduit.” (Johannes 10, 24). ). Jezus antwoordt, maar zonder het woord Messias te gebruiken, dat bij zijn toehoorders nogal geladen is met heel wat verschillende verwachtingen.

Hij gebruikt het beeld van de herder, de traditionele figuur van de Davidische Messias.

De tijdgenoten van Jezus waren vertrouwd met het beeld van een herder…

Jullie geloven omdat jullie me kunnen zien. Gelukkig zijn zij die niet gezien hebben en toch geloven.

Beste vrienden

Het is soms moeilijk om in iets te geloven totdat je het gezien hebt. Tenzij en totdat je het ziet en het bevestigt, zullen we twijfelen om volledig in het feit te geloven. En wanneer het op geloof aankomt, wordt het nog moeilijker. Ik kan aan u een ervaring meedelen die ik over God heb gehad, maar u moet het zelf ervaren om te geloven wat ik zeg. Twijfelen en zich afvragen wat dit alles betekent is heel belangrijk in het geestelijke groeiproces op lange termijn. Zonder dat kan God niet op een dynamische manier in ons leven werken. Ik herinner me een voorval toen ik filosofie studeerde tijdens mijn opleiding voor het priesterschap. We kregen les in een onderwerp dat kennis van God heette. De priester die dat vak doceerde was zo overtuigd dat hij op een dag de klas binnenliep en met een vitale 4-5 punten uitlegde waarom God niet bestaat.

De in 2016 overleden Canadese singer songwriter Leonard Cohen is bij velen bekend. In zijn liedjes toont hij een bijzondere feeling voor de menselijke kwetsbaarheid en tegelijk gelooft hij in een hoop die onuitroeibaar is. Er is vooral een zinsnede die bij velen is blijven hangen: “There is a crack in everything, that’s how the light gets in”. Dit is ook van toepassing op Jezus. De kruisiging van Jezus van Nazareth was, op wereldschaal bekeken, een onooglijk gebeuren. Onopgemerkt ergens in een uithoek van de toenmalig bekende wereld. Kruisigingen waren schering en inslag bij de Romeinen. Ook Jezus van Nazareth zou als gekruisigde vlug vergeten zijn. Joodse overheden en Romeinse militairen hadden de handen in elkaar geslagen. Alles lijkt rust en vree in het Romeinse rijk. Het is evenwel de rust van de onderdrukker. En die zit vol spanning. Vol opgekropte onvrede en frustratie.

Wat zoekt ge de levende bij de doden?

Beste vrienden

Gewoonlijk is het heel moeilijk om iets te geloven, tenzij en totdat je het hebt meegemaakt of op de plaats bent geweest waar het gebeurde. Anders gaan we meestal twijfelen aan het feit dat iemand anders ons voorlegt. Ik herinner me nog dat we tijdens ons noviciaat, rond het feest van de H. Dominicus, mensen die ons goed gezind waren en ook de buren voor een diner hadden uitgenodigd. We moesten de zaal klaarmaken met tafels uit de refter om meer mensen te kunnen ontvangen bij de voorbereiding. De tafel die verplaatst moest worden, bestond uit twee delen: de bovenste plank en de poten. We moesten beide van elkaar scheiden om de tafel door de deur en vervolgens in de hal te krijgen. We haalden twee tafels uit elkaar en brachten eerst de planken en daarna de poten. Toen we de plank terug op de poten plaatsten, realiseerden we ons dat we de verkeerde plank op de verkeerde poten hadden geplaatst. Dus haalden we de plank er terug af. Maar terwijl we de plank weghaalden, kwam een andere broeder de hal binnenlopen en begon ons ervan te overtuigen dat de plank voor die poten was. Hij had het ons niet zien uitproberen. We bleven benadrukken dat het niet zo was. Hij was zo onvermurwbaar dat we besloten hem te laten zien wat we hem probeerden te vertellen. Toen hij zag dat de twee niet overeenkwamen, werd hij rustig en aanvaardde het feit. 

Wie zeg jij dat Ik ben?

Ik had een oude, wijze medebroeder, die dikwijls zei: ‘Je kent iemand maar als je ermee samen woont’. Gelijk had hij, want pas dan leer je iemand kennen, niet alleen zoals die zich liefst toont maar ook in zijn regressieve en kleine kanten. Maar zelfs dat kennen blijft beperkt, omdat elk van ons ook zoiets als een geheim rond zich heeft. Geheim betekent niet geheimzinnig of heimelijk, maar dat elk van ons uiteindelijk een kern heeft waar hij of zij onkenbaar is, ongrijpbaar en uniek. Ik denk dat elk van ons gedragen wordt door een dieper zelf dat aan alles ontsnapt en dat tegelijk de bron is van onze creatieve mogelijkheden. Het is een diepte van waaruit je leeft en jezelf vernieuwt, waar je steeds naar terugkeert en weer uittreedt, waarvan je slechts  indirect een vermoeden kunt hebben, maar waar de ander zeker nooit beslag op mag leggen, niet door macht en niet door nieuwsgierige weetdrang. De Engelse psychiater Donald Winnicott komt in zijn boeken steeds terug op het belang om dit geheimvolle centrum van de ander in alle omstandigheden te respecteren. 

Daniel Marguerat, prof. honoraire ( Nouveau Testament) Université de Lausanne 

Daniel Marguerat a récemment publié ‘Vie et destin de Jésus de Nazareth’. Dans ce livre, il fait le point sur les recherches historiques concernant la personnalité de Jésus depuis 50 ans. Un long chapitre est consacré aux récits de l’enfance de Jésus : « Un enfant sans père ? » Il y dit qu’aux yeux de l’historien l’affirmation la plus vraisemblable est que Jésus est un enfant illégitime. Il nous présentera les arguments soutenant cette affirmation.

"Opdat zij allen een mogen zijn"

In het evangelie van vandaag bidt Jezus voor eenheid. Als Jezus bidt voor onze eenheid, dan erkent en wijst hij ook de grenzen en verschillen af die ons verdelen. Er is verdeeldheid binnen onze families, binnen onze kerken, binnen onze naties. We zouden door kunnen gaan met het opsommen van de grenzen die we tegenkomen.

Sedert enige tijd verveelde hij zich in de krochten van de aarde. Daarom besloot hij op een dag erop uit te trekken, de wijde wereld in. Zo begint het verhaal van een druppeltje water. Hij verlaat de bron en wordt beek. In het gezelschap van anderen wordt hij, over een afstand van kilometers, tot rivier. De reis was niet altijd zo rustig, als hij zich deze bij aanvang had voorgesteld. Hij moet enkele stroomversnellingen passeren, zelfs een waterval, die neerstort in een meer. Zo vervolgt hij zijn tocht en wordt groter, tot stroom, zonder enig besef te hebben van de zee die op hem wacht. Na enkele wilde stormen, gaat de tocht opnieuw verder, tot in het midden van de oceaan, waar de druppel kan genieten van zijn geslaagde leven.

Verrijzenis gaat niet over ontsnappen aan het leven, maar over levend worden

Hoe zijn de afgelopen twee weken voor jou geweest? Heb je verrijzenis gezien en ervaren in je leven? Twee weken geleden vierden we de dag van Jezus' opstanding. Twee weken geleden werd de steen weggerold, het graf leeg bevonden en werd Jezus levend gezien. Maar voelen we ons nu meer levend?

Vaak maken we zo'n ophef over de verrijzenis dat het moeilijk is het in ons eigen leven te herkennen. We zoeken en verwachten dat de verrijzenis iets groots is. Misschien is dat het probleem. Misschien is het daarom soms moeilijk om de verrijzenis in ons leven hier en nu te herkennen.

Thomas’ weg naar geloven

Het was een geweldige samenkomst met begeesterende toespraken en aangrijpende getuigenissen. Er werd gedanst en geroepen, visioenen openden nieuwe horizonten, er was ruimte voor dromen en fantasie. Arme luizen deelden hun niets met rijke burgers. Kreupelen, daklozen, tandeloze oudjes, allen zaten ze gelukzalig rond de feesttafel. Brood en wijn werden rondgedeeld, er was genoeg voor iedereen. Een nieuwe tijd was aangebroken… 

Zo stel ik mij voor dat die eerste christenen zich voelden toen ze doordrongen van de Geest geloofden dat Jezus niet ten onder was gegaan maar leefde in de Vader en als inspirerende Kracht was teruggekeerd. Hoe moest je dit zeggen? Een bijzonder woord schoot hen te binnen. ‘Verrijzenis. Jezus is opgericht in Licht door Diegene waarover hij had getuigd en hij is op een nieuwe manier bij ons.’ De donkere, neerdrukkende tijd was voorbij. De angst geleden, de nacht had plaats gemaakt voor een stralende morgen.

Beste broeders en zusters,

Elk woord in de heilige Schrift kan onverwachts binnenkomen als een woord van genade. Daarom wil ik u aanmoedigen om bij uw persoonlijke Bijbellezing niet enkel stil te staan bij de grote verhaallijnen, maar ook bij woorden of formuleringen die ogenschijnlijk zonder al te veel belang zijn. Misschien zeggen ze ons op het eerste zicht niet veel, maar door verdere meditatie of studie, of door bepaalde gebeurtenissen in ons eigen leven, kunnen ze plots een andere, verdiepte betekenis krijgen. Neem nu de beschrijving van wat de twee discipelen zien die na Maria Magdalena bij het graf aankomen. De eerste – de jongste en dus de snelste – durft het graf niet te betreden, maar werpt toch een blik en ziet er de linnen doeken liggen die het lichaam van Jezus hadden omwikkeld. Petrus – ouder en trager, maar ook een stoere visser – durft wel binnen te gaan, ziet eveneens de doeken liggen, “maar ook hoe de doek die het hoofd van Jezus had bedekt, niet bij de andere doeken lag: hij was opgerold en lag helemaal apart.” Is deze zakelijke beschrijving, als van een plaats delict, slechts een detail? Nee. De kerkvaders en de middeleeuwse theologen gaan aan deze passage niet voorbij, maar becommentariëren deze expliciet.

Het volk voelde zich van God verlaten en door zijn eigen leiders verraden. Men had het gevoel dat God zweeg, dat Hij zich achter de wolken had teruggetrokken bij al het ongeluk dat over het land heerste. Het leven was niet bepaald rooskleurig. Maatschappelijk waren er allerlei wantoestanden tussen rijke landheren en arme loonwerkers, tussen gewiekste handelaars met buitenlandse connecties en verarmde vissers en ambachtslieden, terwijl volgens de Thora er toch grote solidariteit tussen volksgenoten moest bestaan. Er was de overheersing door een gehate bezetter, die zware financiële lasten oplegde, gesteund door meeheulende belastingambtenaren. De heersende religieuze leiders voelden zich goed bij de status quo. Was het niet hun eigen schuld als mensen niet gelukkig waren - zo redeneerde men - en zou men niet beter boete doen en offers